Επικήδειος λόγος του Επιτρόπου Προεδρίας κ. Φώτη Φωτίου στην κηδεία του πεσόντα κατά τη διάρκεια της Τουρκικής εισβολής το 1974 Στέλιου Στυλιανού, στο Μενεού

Με το χέρι συνεχώς στη σκανδάλη αντιστεκόταν στις επιθέσεις του Τουρκικού Αττίλα, από το φυλάκιο που επάνδρωνε στην περιοχή του Αγίου Δομετίου, ο ήρωας μας Στέλιος Στυλιανού, καλύπτοντας άλλους άνδρες της μονάδας του που είχε αποφασιστεί να οπισθοχωρήσουν λόγω της υπεροπλίας του εχθρού και του διαφαινόμενου κινδύνου εγκλωβισμού τους. Έπεσε επί των επάλξεων ηρωικά αγωνιζόμενος ο Στέλιος Στυλιανού του Λάζαρου και της Δήμητρας στον οποίο μετά από 47 και πλέον χρόνια απευθύνουμε με συγκίνηση το ύστατο χαίρε.

Σεβαστό Ιερατείο,

Σεβαστοί συγγενείς,

Τιμημένοι συμπολεμιστές του ήρωα,

Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,

Στον Στέλιο, όπως και σε όλους τους συμπατριώτες και αδελφούς μας που έγραψαν με ανεξίτηλα γράμματα το όνομά τους στο Πάνθεον των Ηρώων μας, έχουμε απέναντί τους το χρέος να μην αφήσουμε να ξεχαστεί ποτέ η θυσία τους και προπάντων να μην παύσουμε ποτέ να αγωνιζόμαστε για όσα οι ίδιοι προσφέρθηκαν με ηρωισμό και αυτοθυσία να προασπίσουν, την ελευθερία πάνω απ΄ όλα της πατρίδας μας, την ανεξαρτησία και την εδαφική της ακεραιότητα, καθώς και την αξιοπρέπειά μας ως λαού που για εκατονταετίες αγωνίζεται  για την επιβίωσή του σε αυτή την εσχατιά της Ανατολικής Μεσογείου όπου τον έταξε η ιστορία.  

Διερμηνεύοντας τα αισθήματα ολόκληρου του κυπριακού λαού, εκφράζω προς τα μέλη της οικογένειάς του το μεγάλο σεβασμό και τη βαθιά μας εκτίμηση για τη μεγάλη προσφορά του αγαπημένου τους. O πατέρας του Λάζαρος ολοκλήρωσε το δικό του κύκλο ζωής και τάφηκε το 1998. Και η μητέρα του Δήμητρα το 2012. Δυο πονεμένοι και πληγωμένοι άνθρωποι από την εξαφάνιση του παιδιού τους, που δεν μπόρεσαν να τον αποχαιρετήσουν ακουμπώντας το φέρετρό του και εναποθέτοντας σε αυτό τα δάκρυα της αγάπης τους.

Αυτή είναι η τραγική μοίρα πολλών συγγενών, γονέων, συζύγων, ακόμη και παιδιών. Φεύγουν από τη ζωή με ανοικτές τις πληγές στην ψυχή τους από τον πόνο και την αγωνία τόσων χρόνων. Αυτά τα θλιβερά συναισθήματα συμμερίζονται και τα έξι αδέλφια του Στέλιου τα οποία βρίσκονται μαζί μας σε αυτό τον ιερό χώρο, η Μαρούλλα, η Παρασκευούλλα, η Κυριακή, ο Πέτρος, η Παναγιώτα και ο Χριστόδουλος, με τα δικά τους παιδιά και τους άλλους συγγενείς.

Μαζί κλείνουμε ευλαβικά το γόνυ στη θυσία του και προσευχόμενοι στον ‘Υψιστο για την ανάπαυση της ψυχής του, προσευχόμαστε ταυτόχρονα και για τη δικαίωση της θυσίας όλων των ηρώων μας με την απελευθέρωση του τόπου μας από τον Τουρκικό Αττίλα και την επικράτηση απ’ άκρη σε άκρη του νησιού μας συνθηκών ειρήνης, ασφάλειας και δημοκρατίας.

Ο Στέλιος γεννήθηκε στη Μακράσυκα στις 6 Φεβρουαρίου 1952. Στις 20 Ιουλίου 1974, ημερομηνία έναρξης της τουρκικής εισβολής και τη γενική επιστράτευση η οποία ακολούθησε, κατατάγηκε έφεδρος στο 336 Τάγμα Πεζικού, η έδρα του οποίου βρισκόταν στο Πραστειό Αμμοχώστου.

Αφού ολοκληρώθηκε η κατάταξη των εφέδρων στο τάγμα, την επόμενη μέρα μετακινήθηκε στη Λευκωσία στην περιοχή του Προεδρικού Μεγάρου και ανέμενε οδηγίες για ανάληψη στρατιωτικής αποστολής.

Στις 23 Ιουλίου, μετά από νέες οδηγίες το τάγμα μετακινήθηκε στην πράσινη γραμμή Λευκωσίας, στην περιοχή Αγίου Δομετίου, όπου τέθηκε υπό τη διοίκηση του 211 Τάγματος Πεζικού, με ζώνη ευθύνης την περιοχή Αγίου Δομετίου μέχρι το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Το ίδιο το 211 Τάγμα Πεζικού επάνδρωνε φυλάκια της Εθνικής Φρουράς στις περιοχές Τράχωνα, Ομορφίτας, Νεάπολης και Βόρειου Πόλου.

Ο Στέλιος μαζί με τους υπόλοιπους άνδρες του 336 Τάγματος Πεζικού συνέχισαν να επανδρώνουν φυλάκια της Εθνικής Φρουράς όλο το διάστημα μεταξύ πρώτης και δεύτερης εισβολής. Χαράματα της 14ης Αυγούστου, ημέρα έναρξης της δεύτερης φάσης της εισβολής, τα φυλάκια στην περιοχή Αγίου Δομετίου μέχρι τη Λευκωσία  όπως και σε πολλές άλλες περιοχές, δέχθηκαν σφοδρή επίθεση από τα τουρκικά στρατεύματα.

Το βράδυ της ίδιας μέρας ο Στέλιος και αριθμός άλλων ανδρών της μονάδας του μετακινήθηκαν σε φυλάκιο κοντά στο Γυμνάσιο του Αγίου Δομετίου στην περιοχή απέναντι από τα Ιπποδρόμια. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες επιζώντων, στις 16 Αυγούστου 1974, στις 11 περίπου το πρωί, τα τούρκικα στρατεύματα με τη στήριξη αρμάτων μάχης πλησίασαν το φυλάκιο του Στέλιου στα 50 μέτρα.

Ο Στέλιος μαζί με τους άνδρες του φυλακίου του και άνδρες διπλανών φυλακίων συγκεντρώθηκαν σε ένα φυλάκιο, απ’ όπου συνέχισαν την προσπάθειά τους για αναχαίτιση της προέλασης των τουρκικών στρατευμάτων. Λόγω της υπεροπλίας του εχθρού, που ήταν καταφανής σε σύγχρονο εξοπλισμό και αριθμό ανδρών, αποφασίστηκε τελικά να εγκαταλείψουν τα φυλάκια για να μην εγκλωβιστούν. Ενώ αριθμός στρατιωτών απομακρύνθηκε από το φυλάκιο, ο Στέλιος σαν άλλος Λεωνίδας θεάθηκε να συνεχίζει να βάλλει κατά των τουρκικών στρατευμάτων, προφανώς βοηθώντας συστρατιώτες του να απομακρυνθούν. Ο ίδιος έκτοτε δεν έδωσε σημεία ζωής και η τύχη του αγνοείτο.

Τα οστά του εντοπίστηκαν το 2016 σε ομαδικό τάφο μαζί με άλλους δύο συμπολεμιστές του σε περιοχή του Αγίου Δομετίου στα πλαίσια του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων Κύπρου.  

Σήμερα, 47 και πλέον χρόνια μετά, τιμώντας τη μνήμη όλων των αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής, συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για τη διερεύνηση της τύχης και του τελευταίου αγνοούμενού μας. Αυτό επιτάσσει η συνείδηση και εθνική μας αξιοπρέπεια και αυτό θα υλοποιήσουμε ανεξάρτητα από τις δυσκολίες και τα προβλήματα.

Το δικαίωμα των συγγενών για όλες τις πληροφορίες και την αλήθεια που κρύβει η κάθε περίπτωση αγνοούμενου, είναι πλήρες και διεθνώς κατοχυρωμένο. 

Δυστυχώς, λόγω της απάνθρωπης και αρνητικής στάσης της κατοχικής δύναμης, οι προσπάθειες επίλυσης του δράματος των αγνοουμένων έχουν περιέλθει ουσιαστικά σε ένα οριακό σημείο. Οκτακόσιοι σχεδόν Ελληνοκύπριοι και Ελλαδίτες εξακολουθούν να αγνοούνται, οι μισοί δηλαδή από όσους έχουν αρχικά καταγραφεί στον κατάλογο των αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας.

Είναι για το λόγο αυτό που οι ισχυροί της γης και ειδικά τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει επιτέλους να λειτουργήσουν σύμφωνα με τις αρχές και αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να ασκήσουν τις ανάλογες πιέσεις προς την κατοχική δύναμη για να συνεργαστεί. Είναι απάνθρωπο και απαράδεκτο εν έτη 2021 σε μια μικρή ευρωπαϊκή χώρα όπως η πατρίδα μας, να υπάρχουν εκατοντάδες οικογένειες οι οποίες αναζητούν απαντήσεις για την τύχη των δικών τους για σχεδόν μισό αιώνα.

Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,

Διερχόμαστε μια περίοδο κατά την οποία έχουν γίνει πέρα για πέρα εμφανείς οι στόχοι της Άγκυρας για πλήρη έλεγχο των κατεχομένων εδαφών μας, απ’ όπου στοχεύει στον έλεγχο ολόκληρης της περιοχής στο πλαίσιο των νεοοθωμανικών και ηγεμονικών προσεγγίσεων της ηγεσίας της. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται και οι προκλητικές θέσεις της Τουρκίας και του εγκάθετου καθεστώτος της στα κατεχόμενα για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων προς εξεύρεση λύσης του Κυπριακού. Θέτουν τώρα ως προϋπόθεση την αναγνώριση της λεγόμενης κυριαρχικής ισότητας και του ίσου διεθνούς καθεστώτος του ψευδοκράτους. Αν είναι δυνατόν η πλευρά μας να συναινέσει σε κάτι τέτοιο προκειμένου να επαναρχίσουν οι συνομιλίες.

Ταυτόχρονα, προχώρησαν στην άλλη μεγάλη πρόκληση της ανακοίνωσης για άνοιγμα τμήματος της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου, και αυτό σε πλήρη περιφρόνηση των Ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπως και των Δηλώσεων της Προεδρίας του Συμβουλίου, της 9ης Οκτωβρίου 2020 και της 23ης Ιουλίου 2021.

Παρά την οπισθοδρόμηση που σημειώθηκε, συνεπεία αποκλειστικά της αδιαλλαξίας και της αρνητικότητας της τουρκικής πλευράς, διατηρούμε τη δέσμευση και την αποφασιστικότητά μας να συνεχίσουμε και να ενισχύουμε την προσπάθειά μας για εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής, λειτουργικής και βιώσιμης, λύσης του Κυπριακού, μέχρι να πεισθεί η Τουρκία να μεταβάλει τη στάση της, ευθυγραμμιζόμενη με το συμφωνημένο πλαίσιο του ΟΗΕ.

Στόχος μας μια λύση που θα δώσει νέα προοπτική στον τόπο μας, χωρίς διαχωριστικές γραμμές και κατοχικά στρατεύματα, και χωρίς ξένες εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα.  Μια λύση σύμφωνη με τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια λύση που θα δικαιώνει την προσφορά και τις θυσίες των ηρώων μας.

Ελληνίδες, Έλληνες,

Σήμερα, γράφουμε τον επίλογο της τραγικής ιστορίας ενός άξιου τέκνου της πατρίδας μας.

Περήφανοι θα αισθάνονταν σήμερα για το λεβεντονιό τους οι γονείς του Στέλιου, Λάζαρος και Δήμητρα που έφυγαν από τη ζωή με τον καημό της εξακρίβωσης της τύχης του. 

Αγαπητοί και σεβαστοί συγγενείς,

Αγαπητά αδέρφια του ήρωά μας, Μαρούλλα, Παρασκευούλλα, Κυριακή, Πέτρο, Παναγιώτα και Χριστόδουλε,

Τα λόγια μπορούν να δώσουν, μόνο για λίγο, βάλσαμο στην πονεμένη σας ψυχή.  Πίσω από τη σημερινή τελετή, προβάλουν χρόνια ανείπωτου πόνου και δυστυχίας, χρόνια που πέρασαν με πολλά ερωτηματικά και μεγάλο παράπονο.

Η Κύπρος υποκλίνεται μπροστά σας.  Και για σας προσεύχεται την εκ του Θεού παρηγοριά και για το δικό σας άνθρωπο, τον ήρωά σας, της ψυχής του το γαλήνεμα.  Σήμερα πρέπει να νιώθετε περήφανοι για τον Στέλιο σας όπως νιώθουμε όλοι.

Αποχαιρετούμε σήμερα τον Στέλιο Στυλιανού και τιμούμε με ευγνωμοσύνη τη μνήμη του.  Ο Στέλιος έπεσε στις επάλξεις του καθήκοντος και προς αυτόν και όλους τους συμπολεμιστές του, όπως και σε όλους όσοι έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της Κύπρου μας οφείλουμε πολλά. Οφείλουμε την ύπαρξή μας ως Κυπριακή Δημοκρατία καθώς και την αξιοπρέπειά μας ως ελεύθεροι άνθρωποι.

Αιωνία ας είναι η μνήμη και η δόξα του στρατιώτη του 336 Τ.Π. Στέλιου Στυλιανού, του Λάζαρου και της Δήμητρας. 

Αιωνία και τιμημένη.